In het hedendaagse Nederland lijken tolerantie en verdraagzaamheid verdwenen. In een globaliserende wereld waar de fysieke grenzen steeds verder worden afgebroken, trekken mensen figuurlijke grenzen op tussen zichzelf en de ander. Een van de grootste Nederlanders aller tijden, Desiderius Erasmus, zou zich zeer verbazen en dit Nederland nog nauwelijks herkennen. Erasmus sprak 500 jaar geleden al over kosmopolitisme, tolerantie, vrede en geweldloosheid. Hij was een pleiter voor de vorming van wereldburgers die uitgaan van vrije dialoog, kritisch denken, respect en verantwoordelijkheid voor omgeving en medemens.
Erasmus’ idealen zijn nog steeds actueel. Ook nu nog zijn er mensen die pleiten en zich inzetten voor een vreedzame, harmonieuze wereld. Eén van deze mensen is Fethullah Gülen, een hedendaagse moslimgeleerde en vredesactivist. Gülen stimuleert een actieve dialoog tussen mensen, religies en culturen, om zo tot acceptatie, zelfrespect en een nieuwe identiteit te komen in een nieuwe en veranderende wereld. Naast dialoog is ook onderwijs volgens hem een effectief middel om de vrede, liefde, vergeving en tolerantie te bevorderen.
In het symposium ‘Erasmus en Gülen: inspirators voor vrede en dialoog’ is het gedachtegoed van Erasmus en Gülen met elkaar vergeleken. Er is niet alleen gekeken naar de verschillen en overeenkomsten tussen deze humanistische en islamitische denkers, maar ook naar wat hun betekenis kan zijn voor de ontwikkeling van een multiculturele samenleving. Centraal stond de vraag hoe we hun idealen uit heden en verleden met elkaar kunnen verbinden en ze zelf in praktijk kunnen brengen in het Nederland van nu.
Mr. Dries van Agt opende het symposium, waarbij hij reeds diverse links legde tussen de beide denkers en recente ontwikkelingen in de Nederlandse samenleving. Daarna hielden dr. Henri Krop (EUR) en dr. Leo Molenaar (Huis van Erasmus) een referaat en coreferaat over Erasmus, gevolgd door dr. Pim Valkenberg (Loyola College, Baltimore) en drs. Gürkan Celik (Dialoog Academie) over Gülen.
Onder leiding van Liesbeth Levy gingen zij vervolgens met elkaar en het publiek in debat. Een van de uitkomsten was dat de interreligieuze dialoog, waar zo vaak over gesproken wordt, zich niet moet beperken tot ‘de mensen van het boek’ (joden, christenen en moslims), maar dat juist ook mensen met andere levensovertuigingen (bijvoorbeeld humanisten en atheïsten) hierin betrokken moeten worden.
In 2009 is een boekje uitgegeven waarin de speeches opgenomen zijn, samen met een slotbeschouwing.
Het symposium werd afgesloten met een feestelijke maaltijd, waarna ongeveer een derde van de aanwezigen gebruik maakte van de mogelijkheid om met een touringcar naar de Laurenskerk te vertrekken, waar het lang geplande Erasmushuis geopend werd door Ivo Opstelten, de burgemeester van Rotterdam.
Het symposium ‘Erasmus en Gülen’ maakte deel uit van de manifestatie ‘Erasmus in Rotterdam’. In de maanden oktober en november 2008 herdacht zijn geboortestad een van de grootste denkers uit onze geschiedenis.
Datum: 28 oktober 2008
Partner: Huis van Erasmus
Sprekers: Mr. Dries van Agt, dr. Henri Krop (EUR), dr. Leo Molenaar (Huis van Erasmus), dr. Pim Valkenberg (Loyola College, Baltimore) en drs. Gürkan Çelik (Dialoog Academie).
Moderator: Liesbeth Levy
Locatie: Rotterdam
Aantal deelnemers: ± 80
[nggallery id=10]