Naar aanleiding van het symposium over civil society en religie, wat de Dialoog Academie en Stichting Synthesis (Universiteit van Tilburg) in 2010 organiseerden, hebben zij de daar gestelde vragen verder in een boek uitgediept. Breekpunt of bindmiddel – religieus engagement in de civil society vormt een bondige samenvatting van het publieke debat over de invloed van religie op de huidige maatschappij, met vaak persoonlijke bijdragen van wetenschappers, politici en praktijkmensen. Wat zijn de kansen en de risico’s van religieus geïnspireerd maatschappelijk engagement in het hedendaagse Nederland? Hoe zijn christelijke en islamitische normen en waarden een bron van motivatie? In hoeverre dragen ‘identiteitsorganisaties’ bij aan de zorg en voorzieningen voor allen? Welke grenzen mag de overheid aan deze organisaties stellen en welke samenwerking is mogelijk voor publieke beleidsdoeleinden?
In Breekpunt of bindmiddel is zowel ruimte voor achtergronden, cijfers en de actuele stand van zaken ten aanzien van de christelijke en islamitische civil society in Nederland, als voor meer principiële stellingnames over de vrijheid van godsdienst. Daarnaast bespreekt een aantal wethouders hoe zij in hun gemeente omgaan met financiële en inhoudelijke samenwerking met identiteitsorganisaties, en laten vier van die organisaties zien hoe zij hun inspiratie vorm geven in hun werk voor de samenleving. Het boek bevat bijdragen van o.a. Paul Schnabel, Femke Halsema, André Rouvoet, Anton Zijderveld en diverse wethouders.
BREEKPUNT OF BINDMIDDEL
1. Inleiding – Gürkan Çelik, Iris Creemers en Paul Dekker
DEEL I Achtergronden
2. Burgermaatschappij en religie – enkele inleidende punten – Anton C. Zijderveld
3. Kerkelijkheid als bron van maatschappelijk engagement – Paul Dekker
4. Civil society en islamitisch engagement in Nederland – Gürkan Çelik
DEEL II Vrijheid van godsdienst
5. Over gewetensvrijheid – Femke Halsema
6. Confronteren is iets anders dan verbieden – André Rouvoet
7. Vrijheid, respect en beslissende basisregels – Achmed Baâdoud
8. Allah op de euro? – Eric van der Burg
9. De passer en de baan rondom de pin – Alaattin Erdal
DEEL III Lokaal beleid
10. Lokale subsidies voor activiteiten van levensbeschouwelijke organisaties – Maarten Davelaar
11. Ruimte voor eigen verantwoordelijkheid – Korrie Louwes
12. Gemeentelijke subsidies voor religieuze instellingen: vloeken in de liberale kerk of niet? – Wouter Kolff
DEEL IV Praktijkvoorbeelden
13. Vrijwilligerswerk als hoogste uiting van geloof – Fatima Zahra Lachhab
14. Ieder mens een veilig bestaan – Edwin Ruigrok
15. Religieuze identiteit – motivatie voor participatie – Alper Alasag
16. Beginnen bij de samenleving verandert jezelf – Rudolf Setz
17. Nieuw geloven en vertrouwen in de burgermaatschappij – Paul Schnabel
“Er zit onmiskenbaar iets dubbels in de houding ten aanzien van het religieuze engagement in de civil society. Enerzijds heeft onderzoek keer op keer aangetoond dat religieus actieve mensen ook meer dan gemiddeld actief zijn in het vrijwilligerswerk, ook wanneer dat op zichzelf helemaal geen religieus karakter heeft en het zich ook niet richt op geloofsgenoten. Anderzijds is er toch steeds de zorg dat het om een subtiele vorm van zieltjeswinnerij gaat of dat voor de niet-religieuze inzet verworven subsidies langs een omweg toch ook weer gebruikt worden om de meer religieus getinte activiteiten te financieren.”
Paul Schnabel
Er is behoefte aan organisaties die een brug willen en kunnen slaan, die samenwerkingsverbanden aangaan met andersdenkenden, die werken aan oplossingen voor maatschappelijke tegenstellingen en spanningen. Het is belangrijk dat er saamhorigheid is in ons land, dat mensen waardering voor elkaar hebben, zich betrokken voelen en dat er sociale samenhang is. Dit is zó belangrijk, dat de overheid volgens ons hierin niet afzijdig mag blijven. Zij zou dit niet alleen met financiële bijdragen moeten ondersteunen, maar ook zelf actief betrokken dienen te worden. Dergelijk werk moet niet óndanks de overheid gebeuren, maar samen mét de overheid.”
Alper Alasağ
Prijs: € 18,50
ISBN: 978 90 211 4318 7
Omvang: 180 pagina’s
Uitvoering: paperback
Het boek is te bestellen via Platform INS (info@ins.nl), en is ook verkrijgbaar in de boekwinkel.<
Datum: Oktober 2011
Partner: Stichting Synthesis,
Uitgeverij Meinema
Auteurs: Paul Dekker (Stichting Synthesis), Gürkan Çelik en Iris Creemers (Dialoog Academie)
