‘De kunst van het samenleven’ vanuit pedagogisch perspectief
Tijdens de luncheon van 27 november werd ‘de kunst van het samenleven’ benaderd vanuit een pedagogisch perspectief. Na een gezamenlijke lunch wisselden verschillende professionals van gedachten over theorie, praktijk en dromen.
Inleiding
De inleiding wordt verzorgd door Trees Pels, bijzonder hoogleraar ‘Opvoeden in de multi-etnische stad’, aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en tevens onderzoeker bij het in Utrecht gevestigde Verwey-Jonker Instituut. Ze spreekt over wat opvoeders kunnen doen ten aanzien van de kunst van het samenleven en hanteert daarbij polarisatie als uitgangspunt. Hoewel polarisatie vaak als negatief wordt ervaren, kent het ook positieve kanten. Het kan mensen namelijk aanzetten tot innoveren, verzoening en transformatie. Pels heeft hiervan verschillende voorbeelden maar er zijn ook genoeg illustraties van het tegenovergestelde. Wanneer polarisatie mis gaat, kan dat niet alleen psychische, maar ook fysieke ziekte tot gevolg hebben, ook bij kinderen.
De praktijk
Jan Durk Tuinier, sociaal pedagoog bij Stichting Vredeseducatie Utrecht, werkt veel met jongeren in hun locatie het Fort van de Democratie. Vaak vinden hier felle discussies plaats, in de educatieve programma’s wordt soms bewust gepolariseerd. Op deze manier worden jongeren met hun vooroordelen geconfronteerd, maar ook met wat ze gemeenschappelijk hebben.
Gezinscoach Chakir Chaquer, van de Zuid-Hollandse organisatie voor maatschappelijk werk Kwadraad, stelt zich juist zo positief mogelijk op. Op deze manier streeft hij naar ontmoeting, zonder angst en wantrouwen. Hij ziet de samenleving als een rijke leeromgeving, zeker voor kinderen.
Ontmoeting is ook een heel belangrijk aspect voor Sjanie van Maanen. Zij is actief voor het project Veelkleurige Religies Rotterdam dat tot doel heeft mensen met verschillende religieuze achtergronden elkaar te laten ontmoeten. Maar ook toen zij in het verleden in het onderwijs werkte, was ontmoeting de manier om de achtergrond van een kind te leren kennen.
Dat ontmoeting belangrijk is, beaamt orthopedagoog Fatma Ağca, maar ouders moeten het dan wel toelaten. Zij trekken vaak een dikke muur om zich heen, waar niemand doorheen breekt.
Dromen
Een vast onderdeel van deze serie bijeenkomsten vormen de dromen. Wat zouden de deelnemers willen bereiken als er geen beperkingen waren?
Ahmet Kaya verricht sociaal psychologisch promotie-onderzoek aan de Radboud Universiteit en is vrijwilliger bij Platform INS. Hij denkt terug aan zijn eigen jeugd, waarin het bij zijn ouders altijd om hun kinderen draaide. Hij zou dan ook willen dat het kind weer een centralere plaats krijgt in het gezin.
Jan Durk Tuinier en Sjanie van Maanen zijn beide positief over de kansen van de droom van Chakir Chaquer. Die wil namelijk graag de jeugd leren omgaan met diversiteit, en negativiteit omkeren in positiviteit. Fatma Ağca zit op het zelfde spoor, want volgens haar is de kunst van het samenleven, het wegnemen van wantrouwen.
Een systeem gebaseerd op persoonlijke aandacht voor het kind, dat is de droom van Trees Pels. Het blijkt namelijk steeds weer dat jongeren in probleemsituaties de meeste steun vinden bij iemand die even rustig de tijd voor hen neemt, zonder ze te veroordelen.
Doen
Tijdens deze bijeenkomst zijn talloze inzichten, ervaringen, ideeën en dromen langsgekomen. Dagvoorzitter Iris Creemers van Platform INS is tot slot benieuwd wat hiervan als inspiratie door de deelnemers zal worden meegenomen naar hun eigen praktijk.
Chakir Chaquer en Jan Durk Tuinier gaan sleutelfiguren zoeken, die moeten dienen als rolmodel voor de nieuwe generatie. Een verrassend resultaat wordt bereikt wanneer Ahmet Kaya zich afvraagt of er vrijwillige partijen betrokken kunnen worden bij een betere voorbereiding van toekomstige generaties op het samenleven in multi-etnisch Nederland. Het blijkt dat Trees Pels vandaag via e-mail een vraag heeft ontvangen van een vrijwillige zelforganisatie die hierin juist zeer nadrukkelijk wil bijdragen. Er kan nauwelijks een toepasselijker afsluiting zijn van deze ontmoeting tussen experts uit onderzoek en praktijk, dan het bijeenbrengen van deze twee vragen.
Aan het eind van de serie luncheons over de kunst van het samenleven zullen uitgebreidere verslagen van de bijeenkomsten in één publicatie worden gebundeld.
Bettina J. Mulder
28 november 2012
| Datum | 27 november 2012 |
| Spreker | Prof.dr. Trees Pels |
| Locatie | Platform INS, Rotterdam |
| Aantal deelnemers | 8 |
[nggallery id=63]
