De prijswinnende documentaire ‘Love is a verb’, die gaat over Fethullah Gülen en de Hizmet beweging, werd op 18 april 2016 gedraaid in het Louis Hartlooper Complex te Utrecht. Rond 120 mensen van verschillende leeftijden en achtergronden hebben van deze film kunnen genieten. Na afloop was er mogelijkheid voor vragen, waar volop gebruik van werd gemaakt.
Verslag: Karima Moussa,
masterstudent Islam in de moderne wereld, Universiteit van Amsterdam
Love is a verb werd in Nederland voor het eerst vertoond in de Rode Hoed. Op 24 oktober 2014 kwam daar een publiek van circa 400 mensen op af. De documentairemaakster Terry Hesser Spencer was die avond aanwezig om na afloop vragen te kunnen beantwoorden. Terry Hesser Spencer is een filmmaakster, zelf ongelovig en kwam op het idee om deze film te maken toen zij werd uitgenodigd door de organisatie om naar Turkije te reizen en hier meer over de beweging leerde. Aangezien het grote succes van deze avond, heeft Platform INS besloten om de documentaire over Fethullah Gülen en de Hizmetbeweging voor de tweede keer te vertonen.
Shanti Tuinstra van Platform INS opende de avond en heette het publiek welkom. Zij gaf een korte uitleg over de documentaire en de idealen van Gülen en wat deze met Platform INS te maken hebben. Platform INS heeft de ‘kunst van het samenleven’ hoog in het vaandel staan en heeft zich hierbij laten inspireren door de idealen van Fethullah Gülen. Hij is namelijk een sterke voorstander van dialoog & tolerantie en moedigt deze aan om zo de wereld tot een veilige plek te maken voor iedereen. Na de korte introductie werd de documentaire vertoond. De documentaire is een compilatie van de geschiedenis van Turkije, de doelen van Fethullah Gülen, zijn beweging en mensen die aan het woord kwamen om over Fethullah Gülen en zijn beweging te praten.
Gülen is een vrome gelovige die hoofdzakelijk de problemen op de wereld ziet in drie domeinen: onwetendheid, armoede en verdeeldheid. Hij zocht de oplossing daarvoor voornamelijk in respectievelijk onderwijs, ondernemerschap en dialoog. Als de kern van alle problemen echter, ziet hij de mens. Daarom moet er volgens hem geïnvesteerd worden in mensen. In 1982 openden mensen uit de beweging op advies van Gülen de eerste school in Turkije. Binnen korte tijd ging zijn visie de hele wereld over; scholen openen was het middel, maar de mensheid dienen (het Turkse ‘Hizmet’) het doel.
Een liefdadigheidsevenement in Istanbul, een voetbalwedstrijd om precies te zijn, in 1985 waar ook wereldberoemde voetballer Maradona bij was, bracht geld op voor drie scholen in Sarajevo. Deze scholen zijn heel erg belangrijk voor de beweging en betekenen ook heel veel voor de mensen die er scholing hebben gehad. Ten tijde van de oorlog in Bosnië kwamen de drie etnische groepen die met elkaar in strijd waren, in de schoolbanken van Hizmet scholen elkaar tegen. Dit verbroederde dermate, dat een oud-leerling aangeeft dat de haat voor zijn landgenoten is omgeslagen tot liefde. Dat de scholen die door mensen uit Hizmet werden geopend gewaardeerd werden, blijkt ook uit de woorden van een Koerdische docente uit Noord Irak. Zij geeft namelijk aan dat alles wat zij in haar leven tot nu toe heeft bereikt, mede mogelijk gemaakt is door wat zij op die school heeft gezien, ervaren en geleerd. Een andere Koerdische vrouw die eveneens onderwijs heeft genoten op een dergelijke school, werd ingenieur en brengt nu, als enige vrouw onder de mannen, water door middel van een waterproject naar de woestijnen in Noord Irak.
Toen Kemal Ataturk Turkije tot een republiek omvormde in 1923, besliste hij dat de staat seculier zou worden en dat hij totale controle over de staat zou uitoefenen. Hij vond dat moderniteit alleen mogelijk is zonder invloeden van het geloof, in dit geval de islam. Hoewel er de gedachte heerst dat moderniteit, tolerantie en democratie enkel westerse waarden waren, denkt Gülen hier heel anders over. Hij ziet dat niet als alleen toebehorend tot één bepaald groep. Sterker nog, tolerantie is één van de intrinsieke kwaliteiten van de islam. Gülen vond in tegenstelling tot Ataturk dat de islam niet in tegenstijd is met een democratie of met bijvoorbeeld de gelijkheid van vrouwen en mannen. In de Gülenbeweging zijn zowel vrouwen als mannen actief in alle lagen van de samenleving. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Emine Alyaprak en Celal Kadi, beide artsen, die voor de organisatie Kimse Yokmu naar Somalië reisden om hier de behoeftigen te voorzien van de juiste medicatie en zorg.
Naast een korte introductie over de geschiedenis van Turkije kwamen in de documentaire verschillende mensen wereldwijd aan het woord. Journalisten, wetenschappers, onderwijzers, maar ook critici kwamen aan bod. Jill Caroll, schrijfster van o.a. ‘A Dialogue of Civilizations: Gulen’s Islamic Ideals and Humanistic Discourse’ geeft aan dat het doel van de Gülen beweging is om de wereld een veilige plek te maken voor iedereen. Hoewel er veel positieve geluiden in de documentaire voorkwamen en het gedachtegoed van Gülen wereldwijd is overgenomen, zijn er ook mensen die kritisch tegenover de beweging staan. Vragen komen op over wat het daadwerkelijke doel van Gülen nou is, of hij de Sharia zou willen invoeren en een islamitische Republiek tot stand zou willen brengen? Men was daarnaast ook bezorgd over hun veiligheid en in hoeverre de beweging er nou voor iedereen is. De beweging heeft echter al bewezen dat het niet politiek islamitisch georiënteerd is en dat het juist verschillende religies en culturen bij elkaar brengt. Het idee dat dit niet zo is, wordt slechts opgepakt door een sterke minderheid die anti-moslim zijn. Jill Caroll reageert hierop door te zeggen dat dit vooral mensen zijn die het beeld hebben van de islam dat het een slechte religie is ongeacht wat er gezegd wordt. Gülen’s oplossing hiervoor is om de dialoog met elkaar aan te gaan om zo de onwetendheid over elkaars leefwereld aan te pakken. Het uiteindelijke doel hoort voor iedereen hetzelfde te zijn: een veilige plek creëren voor iedereen.
De avond werd afgesloten met de mogelijkheid tot vragen en een borrel. Samen met Shanti Tuinstra, stond Saniye Calkin ter beschikking voor vragen vanuit het publiek. Geheel te verwachten werd er de twijfel uitgeroepen over de beweging. Hiervoor werd door een aanwezige journalist Betsy Udink aangehaald die beweert dat de beweging door middel van de scholen die zij oprichten de kinderen juist de islamitische leer proberen op te dringen. Echter zijn er in de documentaire een aantal scholen aan bod geweest die geen islamitische docenten hebben en bedoeld zijn voor minderheidsgroepen die anders achterstand zouden oplopen. Het doel is juist om onwetendheid in alle lagen van de samenleving weg te nemen opdat er geen vooroordelen meer zouden ontstaan en men vredig met elkaar kan samenleven in een multiculturele en pluriforme maatschappij. Saniye Calkin beantwoordt deze twijfel ook door aan te geven dat de beweging vooral de spanningen in de samenleving die veroorzaakt worden door angst, wantrouwen, onwetendheid en onbekendheid wil wegnemen en dat de oplossing hiervoor de dialoog is.
Uit het publiek ontstond toen de vraag naar welke dialoog er precies gezocht werd. Saniye gaf hierop enkele voorbeelden zoals ‘het ontmoetingsproject’, ‘het kunst van het samenleven brunch’ of de ‘bezoek je buren’ project. Het doel van deze projecten is om elkaar op te zoeken en om van elkaar te leren; vooral de mensen die anders denken zouden het leven van een ander kunnen verrijken.
Tot slot was er de mogelijkheid om in de foyer een borrel te nuttigen en met elkaar een babbeltje te maken. Er werd van deze gelegenheid optimaal gebruik gemaakt en je zag de conversaties tussen de verschillende mensen ontstaan. De dialoog waar Gülen het over heeft, werd hiermee in praktijk gebracht. Zo excentriek is het dus eigenlijk niet dat Gülen met zijn woorden vele mensen heeft geraakt. Tenslotte komt dit allemaal neer op ‘de kunst van het samenleven’, waar we allemaal aan moeten bijdragen.
Bekijk hier alle foto’s: [social_link type=”facebook_account” url=”https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1046139008754769.1073741862.440969865938356&type=3″ target=”on” ]
In de huidige seculiere maatschappij is geloven niet meer een dagelijks voorkomende fenomeen. Religie is voor veel mensen geen onderdeel meer van het dagelijks ritme. Maar anno 2016 zijn er nog genoeg mensen die geloven. In Rotterdam kwamen voor de 9e jaar op rij een groep moslims en christenen, daarmee dus de aanhangers van de twee grootste wereldreligies, bijeen voor een dialoogbijeenkomst. 
De tweede ontmoeting vond plaats op 6 april in het Oude of Pelgrimsvaderkerk. Er kwamen hier zeker 50 nieuwsgierige cursisten op af. De inleiding van de avond werd gevuld met twee korte speeches van dominee Martijn van der Laar van de Oude of Pelgrimsvaderkerk en Ahmet Kaya van Platform INS. Dominee van der Laar informeerde ons over het ontstaansgeschiedenis van het christendom wat in het Romeinse Rijk begon. Het Romeinse Rijk kende veel diversiteit, maar het aanpassen was een grote must. Het was dan ook niet makkelijk voor de kleine groep christenen. De christenen waren in een minderheid en het geloof werd vooral verspreid via vluchtelingen. Ondanks de kwetsbaarheid van de christenen, heeft de kleine groep zich staande weten te houden. Pas 313 na Christus werd het een toegestane religie. Het tij keerde. Het christendom werd een staatsreligie, waardoor het christen zijn een grote voordeel werd.
